Θλιμμένα Χριστούγεννα
Μας έχει δοθεί το μήνυμα ότι τα Χριστούγεννα θα έπρεπε να είναι για όλους η πιο χαρούμενη περίοδος όλης της χρονιάς, μια ευκαιρία να είμαστε ευγνώμονες και ευτυχισμένοι με την οικογένεια και τους φίλους μας. Δεδομένα δείχνουν ότι τα Χριστούγεννα είναι η εποχή του χρόνου που οι άνθρωποι βιώνουν τα υψηλότερα ποσοστά κατάθλιψης, ενώ γίνονται πολλές απόπειρες αυτοκτονίας. Οι ειδικοί αναφέρουν υψηλά ποσοστά ασθενών που διαμαρτύρονται με συμπτώματα κατάθλιψης.
Γιατί συμβαίνει αυτό; Φαίνεται να σχετίζεται με τις μη ρεαλιστικές προσδοκίες που έχουμε και την ακόλουθη ματαίωση που φέρνουν αυτές. Όλοι περιμένουμε τις γιορτές με ανυπομονησία, σαν ένα ιδανικό διάλειμμα από την καθημερινότητά μας, ένα διάστημα γεμάτο ευχάριστα γεγονότα, πασπαλισμένο με χρυσόσκονες και αγάπη. Βάζουμε υψηλούς στόχους, κάνουμε όνειρα, και όταν αυτά ματαιώνονται, νιώθουμε τόσο «μη χριστουγεννιάτικα», γκρινιάρηδες και θλιμμένοι για όσα θέλαμε να έχουμε, αλλά δεν έχουμε. Αυτό συνδέεται και με τον τρόπο που ωραιοποιούνται και εμπορευματοποιούνται οι γιορτές. Οι διαφημίσεις, οι στολισμοί, οι εκπομπές, τα τραγούδια, τα ρούχα και τα δώρα, όλα φωνάζουν Χριστούγεννα. Τα Χριστούγεννα κατέληξαν ένα πανάκριβο, εμπορικό προϊόν, κάνοντας τα να αποκλίνουν από το αρχικό τους νόημα. Τώρα θέλουμε να αποκτήσουμε όσο γίνεται περισσότερα, να αγοράσουμε όσο πιο πολλά δώρα, να πιούμε παραπάνω από ό,τι συνήθως, να ξενυχτήσουμε πιο πολύ, να διασκεδάσουμε όσο αντέχουμε. Όταν κάποιος δεν μπορεί να ανταπεξέλθει σε όλα αυτά, μπορεί να νιώσει άσχημα για τον εαυτό του, να υποτιμήσει την αξία του, να νιώσει θυμό ή θλίψη. Τώρα εν μέσω της οικονομικής κρίσης τα πράγματα είναι πιο δύσκολα, κάνοντας την πραγματικότητα να προσκρούει με ταχύτητα στο ωραίο παραμύθι των γιορτών.
Αυτό που φέρνει θλίψη σε πολλούς ανθρώπους αυτές τις μέρες είναι η μοναξιά. Οι γιορτές των Χριστουγέννων είναι συνδυασμένες στη συνείδηση μας με την οικογένεια, τη συντροφικότητα, την αγάπη σε κάθε της μορφή. Όσοι άνθρωποι νιώθουν μόνοι όλη την προηγούμενη χρονιά, τώρα η μοναξιά τους γιγαντώνεται και για πολλούς είναι δυσβάσταχτη. Δυστυχώς, πολλοί συνάνθρωποι μας είναι μόνοι. Ηλικιωμένοι σε γηροκομεία παρατημένοι από τα παιδιά τους, άρρωστοι στα νοσοκομεία, παιδιά εγκαταλειμμένα, μετανάστες μακριά από την πατρίδα και την οικογένειά τους. Ακόμα, αποξενωμένοι σύζυγοι, φίλοι που δε μιλιούνται, διαλυμένοι έρωτες, άδειες αγκαλιές, χάδια ορφανά. Όταν κάποιος ή κάτι πολύ σημαντικό μας λείπει, σαν να μεγεθύνεται η απώλεια του και να έρχεται σε αντίθεση με τη χαρά που βλέπουμε σε άλλους γύρω μας ή με τη χαρά που θα θέλαμε να νιώθουμε. Επίσης, είναι πιο έντονη η απουσία των ανθρώπων που έχουν φύγει από τη ζωή, με αποτέλεσμα οι γιορτές να χάνουν τη γιορτινή τους υπόσταση για όσους αγαπημένους έμειναν πίσω, ακόμα και αν έχουν περάσει χρόνια από τότε.
Τέλος, οι γιορτές σηματοδοτούνται από τον ερχομό της νέας χρονιάς. Όταν μια χρονιά τελειώνει, τότε αναπόφευκτα και όχι πάντα πολύ συνειδητά, κάνουμε έναν προσωπικό απολογισμό. Τι πήγε καλά και τι άσχημα φέτος; Πού τα κατάφερα; Πού απέτυχα; Διεκδίκησα όσα ήθελα; Πέρασα καλά; Ήμουν αρκετά άξιος; Δούλεψα; Μάζεψα χρήματα; Ερωτεύτηκα; Είχα δίπλα μου ανθρώπους; Έγινα ανεξάρτητος; Κυνήγησα τα θέλω μου; Πέτυχα τους στόχους μου; Είναι δύσκολοι καμιά φορά οι απολογισμοί, γιατί μας φέρνουν αντιμέτωπους με τις αδυναμίες μας και τις αποτυχίες μας. Και συνήθως αυτές θα προσέξουμε πρώτα, αντί να κοιτάξουμε και κατάματα ό,τι μας ικανοποίησε και μας βοήθησε να εξελιχθούμε. Και εκεί έρχεται το αίσθημα του ανικανοποίητου, της αναξιότητας, της ματαιότητας της ζωής που οδηγεί στη θλίψη.
Οι γιορτές των Χριστουγέννων ανακινούν πολλά συναισθήματα. Δεν είναι πάντα θετικά, αλλά δεν χρειάζεται να πιέζουμε τον εαυτό μας να αισθανθεί κάπως αλλιώς από ό,τι αισθάνεται, επειδή έτσι πρέπει. Μακάρι οι γιορτές αυτές να είναι για όλους μας ανθρώπινες και γεμάτες ζεστασιά-κυριολεκτικά και μεταφορικά-. Σε δύσκολους καιρούς μόνο η αγάπη και η αλληλεγγύη δίνουν αξία και ποιότητα στη ζωή. Αναζητήστε τη σημασία στα απλά!